گهیځ
در این روز ها آن گونه که می بینیم نرخ دالر امریکایی در مقابل پول افغانی به گونه بی سابقه یی کاهش یافته است و در حدی پائین آمده که طی سالیان گذشته و به خصوص در دوسال اخیر و پس از سقوط جمهوریت، نظیر آن در کشور دیده نشده است. با توجه به نرخ اسعار طی یک هفته گذشته در پایتخت کشور مشاهده می شود که ارزش دالر در مقابل پول افغانی طی ده روز اخیر در کشور سیر نزولی خود را می پیماید تا حدی که در اواخر هفته گذشته ارزش یک دالر امریکایی از ۸۶ افغانی به ۷۳ افغانی کاهش یافته است.
به دنبال سقوط نظامی بنام جمهوریت! در افغانستان که در ماه اسد سال ۱۴۰۰ خورشیدی اتفاق افتاد و در نتیجه وضع محدودیت‌ها بر بانک‌ها و مسدود شدن حدود ۹ میلیارد دالر امریکایی از دارایی‌های افغانستان از سوی ایالات متحده امریکا، که آنهم پشتوانه پولی بانک افغانستان شمرده می شد، سکتور بانکی در کشور ما با چالش‌های شدیدی مواجه گردید که یکی از این چالش‌های بزرگ پایین آمدن ارزش پول افغانی در برابر دالر امریکایی بود.
قابل تذکر است که به اساس گزارش های منتشره خبرگزاری ها، در ماه حمل سال ۱۴۰۰ خورشیدی ارزش خريد يک دالر امريکايی ۷۷،۳۰ افغانى بود اما در ۲۳ اسد همان سال و یک روز قبل از سقوط دولت اشرف غنی در کابل، نرخ يک دالر امريکايی به ۸۸ افغانى رسیده بود که پس از آن و با گذشت هر روز ارزش پول افغانی پایین می‌آمد و این سلسله تا همین چند روز قبل نیز به شکل مسلسل آن ادامه داشت.
هر چند برخی از مسؤولین حکومت فعلی در افغانستان بلند رفتن این گونه ارزش پول افغانی را به حیث یک امتیاز برای دولت و دولت داران کنونی افغانستان شمرده و از این کاهش خرسند به نظر می رسند اما با توجه به وضعیت جاری در کشور و با نگاه کردن همه جانبه به وضعیت تجارت و اقتصاد افغانستان، نمی توان این تحلیل را دقیق دانست و به گونه حتم دلایل و اسباب دیگری این جا در کار است که پس از گذشت دو سال از خروج مفتضحانه نیروهای امریکایی از کشور، ارزش پول افغانی به این گونه و به یک باره گی بلند می رود. اما اگر با یک نگاه ژرف و تحلیل واقع بینانه این موضوع را بنگریم مشاهده می کنیم که شاید این عامل(مدیریت درست سیاست پولی توسط حکومت کنونی) هم در بلند رفتن ارزش پول افغانی بی تأثیر نباشد اما فکتور خارجی و حتی شیطانت های استعمارگرایانه امریکا را نیز نمی توان در این راستا نادیده گرفت.
چنانچه برخی آگاهان امور اقتصادی در داخل کشور در همین راستا باورمند به این اند که پایین آمدن ارزش دالر امریکایی در برابر پول افغانی، هم عوامل داخلی دارد و هم عوامل خارجی دارد که جنگ روسیه و اوکراین، همدست شدن برخی قدرت‌های جهانی در مقابل ایالات متحدۀ امریکا و یک سلسله چیز های دیگر از عواملی خارجی اند که باعث نزول ارزش دالر امریکایی گردیده‌است.
اما در عین حال همین آگاهان امور اقتصادی به این باور هم هستند که جلوگیری از قاچاق دالر از افغانستان، مدیریت ارز از سوی بانک مرکزی کشور، ترویج پول افغانی به عوض روپیه پاکستانی و تومان ایرانی در برخی از ولایات، جمع‌آوری درست عواید، بیشتر شدن کمک‌های بشردوستانه از سوی جامعۀ جهانی و برخی دیگر مسایل از این قبیل، از جمله عواملی اند که باعث شده تا ارزش پول افغانی در مقابل دالر افغانی بالا برود.
با این همه آنچه در این میان و برای عامه مردم فقر زده افغانستان مهم است این است که همزمان با کاهش بی سابقه نرخ دالر در مقابل پول افغانی، نرخ مواد اولیه خوراکی در بازار های کشور کاهش نیافته است و فروشنده گان مواد خوراکه در سرتا سر کشور و حتی برخی از منابع مستقل تجارتی در کشور می گویند که کاهش ارزش دالر در مقابل افغانی، هیچ تأثیری بر قیمت مواد خوراکی در بازارهای افغانستان نداشته است و نرخنامه جدیدی که توسط شهرداری کابل به اتاق پیشه وران این ولایت ارسال شده، نمایانگر آن است که هیچ تغییری و کاهشی در قیمت‌های مواد خوراکی بوجود نیامده است.
طی سالیان متمادی گذشته آنچه در بازار های افغانستان رایج است این است که هرگاه نرخ مواد خوراکی یا سایر مواد اولیه مورد ضرورت مردم در بازار بلند می رود، بهانه آسان برای فروشنده گان همین است که آنها مواد را از بازار های کشور های همسایه با پول دالر خریداری می کنند و با بلند رفتن نرخ دالر در افغانستان و یا بازار های جهانی، آنها ناگزیر اند نرخ مواد اولیه را بلند ببرند.
پس در چنین حالتی که به اساس نرخ های منتشره در رسانه ها ارزش هر دالر امریکایی در مقابل پول افغانی در حدود ده افغانی و حتی بیشتر از آن کاهش یافته است، بر مسؤولین حکومت لازم است تا نرخ های بازار و به خصوص نرخ مواد اولیه خوراکی و مواد سوخت را در بازار های افغانستان نیز کنترول نمایند تا مردم فقیر و ستم زده این کشور که سالهای متمادی است در فقر و بدبختی بسر می برند، دمی با سکون و آرامش زنده گی کنند. والسلام
ـــــــــــــــــــــــ
برای اخبار و تبصره های بیشتر به کانال خبری تلگرام، ویب سایت و صفحه فیسبوک ما بپیوندید
Tel:
https://t.me/+Vy9GsPl90MY3NjVl
Web:
FB page:
https://www.facebook.com/profile.php?id=61550054700162