گهیځ
گزارشگر: نثار احمد عزیزی
در حالیکه همه روزه برخی از کشور های دور و نزدیک جهان، قوانین سخت گیرانه خود علیه ورود مهاجرین غیر قانونی به کشور های شان را تشدید می بخشند، افغان ها باز هم چه به شکل گروهی و چه انفرادی، بسوی کشور های مختلف جهان رو می آورند که در این راستا پس از عبور از صد ها نوع مشکلات اکثراً بدست نیرو های کشور های میزبان یا سایر کشور های دور و نزدیک در مسیر راه گرفتار شده و بسوی کشور آبایی شان برگردانده می شوند.
چنانچه کشور های آسیای میانه در این اواخر در برابر مهاجرین غیر قانونی سیاست های سخت ګیرانه ای را در پیش ګرفته و نیرو های امنیتی این کشور ها مهاجرینی را که به شکل غیر قانی داخل خاک این کشور ها می گردند،جمع آوری کرده دوباره به کشور شان بر میګردانند .
افغانستان نیز چه قبلاً در زمان جمهوریت و چه حالا پس از تسلط دوباره امارت اسلامی، یکی از کشور های است که تعداد زیاد اتباع آن با استفاده از راه های قانونی و غیر قانونی تلاش برای بیرون رفتن از این سرزمین را دارند.
روزانه شماری زیادی از شهروندان این کشور به مهاجرت پرداخته و بر علاوه کشور های همسایه به ترکیه و برخی از کشور های اروپایی رو کرده اند که در اکثری کشور ها مهاجرین افغان با اخراج اجباری مواجه اند
اخراج اجباری پس از طی کردن راه های پر فراز و نشیب:
مهاجرین افغان در سراسر جهان با مشکلات جدی روبرو هستند، برخی مهاجرینی که به پاکستان رفته اند از برخورد نا درست پولیس آن کشور شکایت کرده و می گویند که پولیس پاکستان آنها را در اکثریت موارد آزار و اذیت داده و به روز از ایشان پول میګیرند.
ایران هم که در گذشته همچو پاکستان، سالیان زیادی میزبان شمار زیادی از مهاجرین افغان بود، بعد از تحولات اخیر و حاکمیت دوباره امارت اسلامی، بار دیگر شاهد سرا زیر شدن موج فزاینده مهاجرین افغان بوده است.
شماری از مهاجرین افغان که از ایران به وطن برگشته اند می گویند که پولیس ایران با آنها رفتار خیلی ها نادرست و خشن داشت، آنها را لت و کوب میکرد با دشنام و بد و بیراه گفتتن آنها را اذیت می کردند و پس از شکنجه روحی و جسمی آن ها از خاک ایران اخراج می کردند.
با وجود بحران های شدید سیاسی و اقتصادی در افغانستان ایران همواره به اخراج مهاجرین افغان ادامه داده است ولی ایران در این راستا تنها هم نیست، کشور های دیگر دور و نزدیک چون ترکیه که در کنار ایران و پاکستان به پناهگاه بیشترین مهاجران و پناهجویان غیر قانونی افغان مبدل شده است، شهروندان افغانستان را که به شکل غیر قانونی وارد آن کشور می شوند، به شکل خیلی ظالمانه از آنجا اخراج می نماید.
و این همه در حالیست که وزارت امور مهاجرین و عودت کننده ګان در کابل می ګوید که آنها با برخی از کشور های میزبان مهاجرین افغان در تماس هستند.
عبدالمطلب حقانی، سخنگوی وزارت امور مهاجرین و عودت کننده گان در صحبت با ” ګهیځ نیوز” می افزاید که امارت اسلامی افغانستان با برخی از کشور های که میزبان مهاجرین غیر قانونی افغان در تماس است و در مورد یافتن راه حل های مناسب برای مشکلات این مهاجرین گفتگو کرده است و این روند ها ادامه دارد .
دلایل عمده مهاجرت افغان ها به کشور های بیگانه :
چرا افغان ها به این کثرت از سرزمین خود فرار میکنند؟ سوالیست که باید برای آن پاسخ و دلایل مقنع جستجو کرد. قاضی محمد حسن حقیار، نویسنده و تحلیلگر مسایل سیاسی در این زمسنه به این باور است که آن عده از افغان های که مهاجر میشوند سه دلیل عمده دارند ۱ مشکلات سیاسی ۲ مشکلات اقتصادی و سوم آرزوی داشتن زنده گی مرفه.
حقیار می افزاید با به کار آمدن امارت اسلامی، کارمندان حکومت پیشین از ترس اینکه گویا جان شان در خطر است به مهاجرت رو نهادند، ولی عده زیادی از افغان های که مهاجر شده اند وضعیت بد اقتصادی کشور، نبود فابریکه ها، نبود زمینه کار در کشور آن ها را مجبور به مهاجرت از کشور کرده اند .
به همین گونه دکتور عبدالحمید جلیلی، اتشه سابق مهاجرین در قونسلگری افغانستان مقیم پشاور، نیز به این باور است که مشکلات سیاسی و اقتصادی بر روح و روان مردم افغانستان تأثیر زیادی گذاشته است و به قول وی جوانان تحصیلکرده این ملت وقتی خود را در حکومت نبینند، طبیعی است که برای زنده گی بهتر و آینده خوب تر، چه به شکل قانونی و چه غیر قانونی به کشور های بیگانه به مهاجرت روی می آورند تا حدی که این مهاجرت ها به هلاکت جان نیز تمام می شود.
این دیپلومات سابق کشور و آگاه مسایل مهاجرین، بسته بودن در های مکاتب دخترانه بالاتر از صنف ششم را نیز یک دلیل عمده دیگری از مهاجرت افغانها به کشور های بیگانه می داند.
موصوف در صحبت با “ګهیځ نیوز” در این رابطه می گوید که عده یی از پولداران، سرمایه گذاران، تاجران و دولت مردان بلند پایه حکومت پیشین برای اینکه اولاد های شان و دختران شان به تحصیل خود ادامه دهند از کشور شان پناهنده می شوند.
راه بیرون رفت از این بحران:
قاضی محمد حسن حقیار در مورد راه های حل این بحران می گوید:” افغان ها برای اینکه کار کنند و معشیت روزانه خود را تأمین کنند مجبور هستند به کشور های بیگانه بروند و آنجا کار کنند. ”
به نظر این کارشناس مسایل سیاسی، دولت باید برای این افراد زمینه کار را مهیا کند ، فابریکه ها را فعال سازد، در حکومت برای ایشان کار داده شود ، در استخراج معادن کار کنند، برای این که استخراج این معدن ها هم به نفع مردم افغانستان است و هم به نفع حکومت افغانستان.
وی می افزاید: “امارت اسلامی باید برای تاجران ملی که در بیرون از کشور سرمایه گذاری کرده اند زمینه این را مهیا سازد تا در داخل کشور سرمایه گذاری کنند، که این کار هم به نفع کشور و مردم است و هم به نفع تاجر.”
همچنان عبدالحمید جلیلی، کارشناس امور مهاجرت نیز می گوید که باید دولت برای شهروندان افغانستان زمینه کار را مساعد سازد، جوانان را در امور کاری دولت جذب نمایدو به جوانان با استعداد اجازه کار داده شود .
دولت و مشکلات برگشت کننده گان:
وزارت امور مهاجرین و عودت‌کنندگان امارت اسلامی افغانستان می گوید که آنعده افغان های که میخواهند به کشور شان برگردند امارت اسلامی در نظر دارد تا به آن ها یک نمره زمین بدهد و زمینه کار را برای شان در داخل کشور فراهم سازد.
عبدالمطلب حقانی سخنگوی وزارت امور مهاجرین و دعوت کنندگان در این مورد می گوید که مهاجرین افغان که به وطن بر می گردند، آن ها در سرحدات و مرز ها راجستر می شوند و در همان جا به آنها مواد غذایی و غیره کمک میشود.
سخنگوی وزارت امور مهاجرین و عودت کننده گان همچنان می افزاید که در پهلوی این کمک، آنها که به هر ولایتی می خواهند بروند، در آن ولایت به ریاست مهاجرین معرفی می شوند تا در موقع نیاز با آنها کمک صورت گیرد و در پهلوی این، نام آنها در دیتابیس ثبت می گردد تا در آینده نیز نظر به امکانات دست داشته، برای آنها زمینه کار در داخل کشور مساعد شود تا آنها به پای خود ایستاد شده و بار دیگر مجبور به این نشوند تا به کشور های بیگانه مهاجرت کنند .
پایان .
