چگونگی سازماندهی رسانه ها!

محمد تمیم لنگری عضو انجمن گهیځ

مقدمه:

اهمیت مطلب در دو کلید واژه آن نهفته است، اول سازماندهی یا (organizing) و دوم رسانه (media)، قبلی مربوط حوزه علوم اداره و مدیریت و بعدی هم در علوم ارتباطات و ژورنالیزم بطور گسترده آن مورد مداقه و تحقیق قرار گرفته اند.

در ضمن هر دو در مبحث علوم اجتماعی و گاهی هم در علوم رفتاری (behavioural sciences) کار برد خاص دارند.

هر چند در مبحث زیر، ترکیز روی رسانه نسبت به سازماندهی بیشتر است. زیرا سازماندهی درموضوع هذا به گونه ای فرع ذکر رفته است در حالیکه رسانه یا میدیا به شکل اصل استفاده شده است.

با آنهم امروزه این دو حوزه از علوم بشری از جایگاهای ویژه ای برخوردارند تا آنجا که در بزرگترین و معتبرترین دانشگاهای دنیا تا سطح دکترا تدریس میشوند. ضمنن تحقیق و ایجاد رهیافت ها و مدل های جدید علمی از ممیزات علوم فوق می باشند.

لذا از داشتن رابطه تنگاتنگ این دو حوزه علوم نمی توان به سادگی گذشت. رسانه ها بخشی از علوم ارتباطات و ژورنالیزم و در مقابل سازماندهی عنصر مهم علوم اداره و مدیریت می باشند.

Pfiffener ارتباطات را قلب اداره می خواند و از طرف دیگر “دراکر” دانشمند پیش تاز مدیریت، ارتباطات خوب را اساس یک اداره سالم میداند. حتی امروزه رشته جدایی زیر نام ارتباطات سازمانی (organisation communication) نیز بوجود آمده است.

بنابراین، رسانه ها به هر شکلی که باشد، شنیداری (audio)، تصویری (visual)، یا تصویری_شنیداری (audio visual)، نه تنها در ارتباطات و ژورنالیزم از اهمیت خاص برخوردارند بل در تیوری ها و اصول مدیریت نیز جایگاهی ویژه ای دارند.

سازماندهی to organize

“گالیک” دانشمند چیره دست اداره از هفت اصل و عنصر اساسی اداره برای اولین بار به شکل علمی زیر مخفف (POCDCORB) یاد می کند و مدل خود را برای بهره برداری بهتر نیز شرح میدهد و در این (acronyms) از پلانگذاری، سازماندهای، کنترول، هدایت و رهبری، هماهنگی، گزارش دهی و بودجه سازی یاد می کند.

هر چند تعاریف متعدد از سازماندهی توسط دانشمندان و علما حوزه اداره گفته اند، ولی در اینجا برای باز شدن بحث به تعریف که جامع و مانع و دربرگیرنده متباقی تعاریف میشود، پرداختیم.

سازماندهی پروسه ای تقسیم کار (work) به وظایف (tasks/duties) و دسته بندی این وظایف به (position) مقام و تنظیم مقام ها به دیپارتمنت ها (departments/sections)و تعیین وظایف به منصب هر فرد، تفویض صلاحیت به هر مقام تا کار به اساس برنامه از قبل تعیین شده صورت گیرد.

بنا بر این سازماندهی در موثریت نهاد و انجام به موقع فعالیت ها و بدست آوردن اهداف کمک می کند.

سازماندهی ارتباط مستقیم با سازمان یا نهاد دارد. به این معنی که بدون فرم منظم و موثر فعالیت ها یک نهاد عملی نمی شود و ضمنن اهداف آن حاصل نمی گردد. ۳

آنچه را از مبحث فوق می توان حاصل کرد اینست که سازماندهی و سازمان در یک رابطه رفت و آمد و تنگاتنگ قرار دارند. سازماندهی پروسه ای است در وجود نهاد می تواند شکل بگیرد.

بدون موجودیت نهاد، سازماندهی ناقض است. شکل گیری پروسه در درون نهاد قابل لمس است خارج از آن جز مفهوم انتزاعی چیزی بیش بوده نمی تواند. این مفهموم انتزاعی در قالب نهاد و یا سازمان به واقعیت می پیوندد.

رسانه به عنوان نهاد فعال در جامعه امروزی، نیازمند سازماندهی جهت انجام یک سری فعالیت ها و حصول اهداف می باشد. نهاد رسانه رکن چهارم در جوامع مدنی و مردم سالار شناخته میشود.

اطلاعات، اخبار، گزارشات، مطالب علمی، تفریحی، هنری را در قالب صدا، تصویر و صدا-تصویر به اذهان افکار عامه انتقال میدهند. برای انجام موثر و ممثر نقش خود، نیازمند سازماندهی و تقسیم وظایف و تفویض صلاحیت و ایجاد فضای سالم و حفظ ارتباطات برونی می باشد.

رسانه media

امروزه در میان نهادهای اجتماعی به هیچ نهادی همچون نهاد مطبوعات و رسانه های، جمعی بر فرآیند رشد، توسعه و بالندگی جامعه اثر گذار نیستند. فنآوری های نوین ارتباطی در عرصه های نرم افزار و سخت افزار، گوی سبقت را از منابع دیگر نوین ربوده اند.

رسانه ها وسایل ارتباط جمعی اند که برای تعدادی زیادی از مخاطبان پیام را به اشکال مختلف و با استفاده از نرم افزار و سخت افزار انتقال می دهند.

این پیام می تواند خبر باشد یا تولید هنری و فیلم… جامعه شناسان نهاد رسانه را در قطار نهاد های همچون خانواده، دولت و حکومت قرار داده و این موضوع دال بر اهمیت و تاثیرگذاری آن در جوامع مدرن و عصر انفجار اطلاعات و ارتباطات می باشد. زیرا در عصری که ما قرار داریم عصر جهانی شدن است.

جهان به دهکده ای مبدل شده که برقراری ارتباطات را سهل نموده است.

رسانه ها به انواع ذیل دسته بندی شده است:

رسانه های شنیداری (Audio Media)
رسانه های تصویری(Visual Media)
رسانه های شنیداری-تصویری (audio-Visual Media)
رسانه های مجازی (social Media)

این رسانه ها در قالب جغرافیای مشخص و با سازماندهی منظم برنامه های متعدد شان را به سمع بیشتر مخاطبان شان می رسانند. عده ای شان در سطح محلی فعالیت دارند تعدادی در محدوده ای ولایت و بیشتر شان جهت جذب مخاطبان و ارایه تولیدات و خدمات شان به سطح ملی فعالیت می کنند.

با به وجود آمدن ستلایت و گذر از عصر انالوگ و شکل گیری خدمات (HD) با بهترین و عالی ترین برنامه ها و ارایه تولیدات با کیفیت بهتر مرزها را در نور دیدند.

اما چگونگی فعالیت های موثر و نوع خدمات بهتر نیازمند سازماندهی عالی می باشند.

برای ارایه بهتر موضوع مدل زیر را خدمت خوانندگان محترم تقدیم می کنم.

در مدل فوق ترکیز روی سازماندهی رسانه شده است تا از یکطرف به مخاطب بشکل دیاگرام نشان داده شود و از طرفی برای واضح تر شدن مطلب…

در هر زبانی واژه ها معنی خاص را افاده می کنند. بعضن برگردان تعدادی کلمات از زبان به زبانی دیگر منجر به نزدیکی معنی لغات می شود به همان دلیل برای آسانی کار از واژه های زبان انگلیسی کمک گرفتم.

شرح مدل فوق:

همان طوریکه در فوق تذکر رفت رسانه ها به عنوان نهاد فعال در جامعه امروزی، نیازمند سازماندهی جهت انجام یک سری فعالیت ها و حصول اهداف می باشند. بدون تردید هیچ نهادی فاقد اهداف و دیدگاه خاص قدم به فعالیت نمیگذارد. نهاد رسانه نیز ار این امر مستثنی نیستند.

اهداف نتیجه مطلوب است که همه فعالیت های نهاد به سمت آن سوق داده می شود. اهداف رسانه ها با در نظرداشت نوع فعالیت و ارتباط سازمانی شان متفاوت می باشند. عده ای از رسانه ها اهداف سیاسی را دنبال می کنند از طرف تعدادی اهداف دینی دارند و بعضن هنری و… در کشور ما امروزه به وفور قابل لمس میباشد.

لذا کار رسانه نیز ارتباط مستقیم با اهداف از قبل تعیین شده دارد یعنی رسانه ها دنبال آگاهی دهی، تعلیم دهی و ارایه برنامه های تفریحی به مخاطبان شان میباشند از طرف بازی در نقش نهاد های دیگر تا جایی در کار رسانه یی قابل تامل است به این معنی که رسانه می تواند تا حدودی نقش خانواده را در امر تعلیم و حتی سوق دادن اطفال بازی کند. در ضمن در جریان کمپاین های انتخاباتی رسانه ها گاهی موقف گیری روشن و اهداف گذاری سیاسی میداشته باشند.

کار رسانه ها با در نظر داشت اهداف به وظایف توهم با مسوولیت تقسیم شده هر فرد در حدود صلاحیت و محدوده کار و وظیفه خود به جلو میرود. احساس مسوولیت داشتن ، سبب ایجاد پاسخگویی در فعال رسانه یی می شود.

هر نهادی برای سازماندهی درست مناصب و پست های(POSITIONS)را ایجاد می کنند تا از یک سو از تداخل وظیفوی جلوگیری کنند و از طرف کار بوجه احسن به پیش برود.

ماهیت کار اداری در رسانه ها، چند بعدی است. یعنی هر بخش با انجام فعالیت خاص در امر پیش برد اهداف رسانه هماهنگ کار می کنند. ایجاد دیپارتمنت در جهت فعالیت موثر اداره و چگونگی ارایه خدمات کمک شایان می کنند.

مهمترین بخش در سازماندهی رسانه تعیین وظایف به افراد می باشد. باید مسوول هر دیپارتمنت وظایف را با در نظرداشت اهداف رسانه معیین نماید. تعیین وظایف رسانه را در رسیدن به اهداف شان کمک و یاری میکند و از لودنگ LOADING کار و وظیفه جلوگیری میکند. در فرجام همه بستگی به چگونگی انجام فعالیت دارد تا فعالیت نباشد اهداف محقق نمی گردد.

نتیجه گیری:

سازماندهی از مولفه های اساسی اداری است که هر نهاد برای پیش برد کار منظم و بدست آوردن اهداف شان نیازمند سازماندهی دقیق می باشند. سازماندهی پروسه ای تقسیم منظم کار در درون و برون یک نهاد است و تقسیم کار به وظایف توهم با احساس مسوولیت می باشد.

رسانه ها در عصر رقابت و بازار آزاد ودیجیتالی شدن، در یک رقابت تنگاتنگ باهم قرار دارند. چگونگی حصول اهداف و جذب مخاطبان ضرورت به دقت در امر سازماندهی نهاد می باشند.

هر رسانه ای دنبال یک سری اهداف مشخص اند. اهداف با برنامه ریزی دقیق و همه جانبه شکل عملی بخود می گیرد. نهاد رسانه در جامعه امروزی از اهمیت خارق العاده ای برخوردارند به گونه مثال: رسانه های تصویری با برنامه ریزی دقیق ساعت ها وقت مخاطبان شان را بخود جذب نموده و همانطور بروز رسانه های اجتماعی نیز در بین جوانان علاقه مندان زیاد دارند. شبکه های انترنیتی و شبکه مخابراتی ماهانه از مصرف انترنیت میلیون ها پول بدست میآورند.

جذب تبلیغات رسانه یی و انلاین مارکتینگ، میلیون ها دالر را در جیب صاحبان رسانه میاورند. این همه بستگی به خلاقیت مدیران و سازمانده گان دارد که بشکل درست و دقیق افراد را در کار موظف میکنند و تداخل کاری در کار رسانه یی و نهادی جلوگیری می کنند.

منابع: